EBU en IBU, wat betekenen die twee precies?

Je ziet het op bijna alle bieretiketten wel staan: de EBU- of IBU-waarde. EBU staat voor European Bitterness Units en IBU staat voor International Bitterness Units. Twee verschillende afkortingen, die nagenoeg hetzelfde betekenen: ze vertellen je meer over hoe bitter het bier is.

Bitterheid

De bitterheid in bier wordt bepaald door het aantal milligram alfazuren per liter bier. Voor IBU’s is de methode van vaststellen net een fractie anders dan bij het bepalen van de EBU. Daarom kan het voorkomen dat de EBU-waarde soms iets lager ligt dan de IBU. Gemakshalve worden ze vaak aan elkaar gelijkgesteld.

Schuimstabiliteit

De bitterwaarde kan variëren van 0 tot wel 1000! Echter boven een waarde van circa 75 wordt een toename in bitterheid lastiger vast te stellen. De alfazuren geven het bier niet alleen een bittere smaak, maar zorgen er ook voor dat het bier langer houdbaar is. Daarnaast hebben de meeste alfazuren ook nog eens een positief effect op de schuimstabiliteit van een bier.

Persoonlijk

Behalve hop kunnen ook granen en kruiden een sterke invloed hebben op de bitterheid. Het kan daardoor zomaar zijn dat een bier met 50 EBU/IBU bitterder smaakt dan een bier met 80 EBU/IBU omdat er andere of meer granen en kruiden zijn gebruikt. De EBU/IBU-waarde kunnen we dus ook objectief noemen. De beleving van bitterheid is per persoon verschillend, die waarneming is dus subjectief. De één kan een bier met 70 IBU heel bitter vinden, terwijl de ander dat wel mee vindt vallen. Ook kunnen ingrediënten of omstandigheden de waarneming van de IBU/EBU waarde beïnvloeden. Denk aan de temperatuur van het bier en ook hier kunnen kruiden van invloed zijn.

Waardebepaling

Het aantal EBU/IBU in een bier wordt over het algemeen bepaald aan de hand van een rekenprogramma. Aan de hand van verschillende gegevens zoals de kooktijd van het wort, de gebruikte hop en de dichtheid van het brouwsel wordt er een waarde aangehangen. Er zijn ook diverse formules om dit eigenhandig te berekenen. Doordat er verschillende manieren zijn, kan het aantal EBU/IBU in een bier ook nog wel eens verschillen. Het eigenlijke gehalte kan nog wel eens lager uitvallen dan op het etiket vermeld staat, zelfs wanneer dit door laboratoria gedaan is.

IPA’s hebben bijvoorbeeld al vaker een EBU/IBU hoger dan 60. Bij bockbier ligt het vaak weer tussen de 20 – 30 EBU/IBU en bij een tarwebier tussen de 10 – 20 EBU/IBU. Over het algemeen kan je de volgende opsomming aanhouden in de bepaling van bitterheid in bieren:

5 – 20 Zwak bitter

20 – 30 Licht bitter

30 – 45 Bitter

45 – 60 Sterk bitter

> 60 Zeer bitter

Vind je het leuk om meer over bier te leren? Wil je alles uit je glas bier halen? Word dan Bierista! Ga voor je bierdiploma en bestel de Bierista Bieropleiding.